prijava
SARAJEVO, 9. januara (FENA) - Polazeći od postulata da krv treba da čeka pacijenta a ne pacijent krv, Zavod za transfuzijsku medicinu FBiH kontinuirano organizuje akcije darivanja krvi na području FBiH, kako u državnim i privatnim ustanovama, srednjoškolskim i visokoškolskim ustanovama, tako i u saradnji sa nevladinim sektorom, crvenim križem i drugim organizacijama.
Po riječima direktorice Zavoda Aide Đozo, organizovanje akcija u kontinuitetu je najbolji način, kako promocije davalaštva tako i animiranja stanovništva za dobrovoljno davanje krvi, što za osnov ima smanjenje porodičnog davalaštva i obezbjeđivanje dovoljnih količina krvi i krvnih sastojaka.
- Zahvaljujući tom kontinuiranom radu i aktivnostima na animaciji novih davalaca krvi, Zavod je 2022. godinu završio veoma uspješno, ostvarivši izvanredne rezultate u svim oblastima djelatnosti, naročito u oblasti glavnog strateškog cilja svake banke krvi, samodovoljnost u krvnim pripravcima.
Iako su zahtjevi svih interesnih skupina uvećani u prosjeku za deset posto, sa zadovoljstvom konstatujemo da su ispunjeni, uz limitirana i nedovoljna finansijska sredstva, koja nisu pratila taj porast. Ne možemo biti zadovoljni tom vrstom podrške, niti kvalitativnim i razvojnim iskoracima, koji su direktno vezani za finansijsku podršku - kazala je za Fenu dr. Đozo.
Benefiti darivanja krvi su dokazani, kako u fizičkom, tako i psihološkom smislu.
- Prije svakog darivanja krvi obavlja se ljekarski pregled i provjerava nivo hemoglobina u krvi, na osnovu kojeg se određuje podobnost za darivanje krvi (darivalac dobija određeni uvid u svoje zdravstveno stanje). Svaka doza krvi se testira na transmisione bolesti (Hepatitis B, Hepatitis C, Sifilis/TPHA i HIV/AIDS), što ujedno predstavlja uspjeh u prevenciji širenja navedenih bolesti. Tim analizama mogu se otkriti tzv. ”nevidljivi” nosioci virusa, što ima veliki javno zdravstveni značaj - navodi.
Određivanje Kg i Rh faktora (svaki darivalac krvi dobije knjižicu darivaoca gdje je upisana njegova/njena krvna grupa, sa tačnom evidencijom darivanja krvi). Poznavanje krvne grupe u određenim situacijama ima izuzetnu važnost (nesreće, planiranje potomstva i slično.).
Dokazana je prednost redovnog darivanja krvi u srednjim godinama, zbog značajnog smanjenja rizika od kardiovaskularnih oboljenja.
Kako ističe Đozo, psihološki efekti nakon redovnog darivanja krvi su nemjerljivi, jer se osjećaju kroz povećanje hormona sreće i zadovoljstva, što opet navodi osobu da ponovno daruje krv.
Darivanje krvi je vrhunac humanizma i altruizma, što, kako je kazala, oplemenjuje, kako pojedinca tako i njegovo okruženje, a ima nezamjenjiv društveni značaj.
Razvijena svijest o darivanju krvi, kroz animacione postupke prije darivanja krvi, te adekvatna informisanost o značaju i ulozi krvi u svakodnevnom životu kod mladih ljudi uveliko utječe na omasovljenje dobrovoljnog davalaštva u FBiH, te omogućuje dovoljne količine (zalihe) krvi za one kojima je krv potrebna kao lijek odnosno smanjenje porodičnog davalaštva na minimum (može se steći jedino popularizacijom dobrovoljnog davanja krvi, te na taj način porodice oboljelih pacijenata zaštiti od dodatnog izlaganja stresu).
- Odzivom darivalaca akcijama darivanja krvi smo u većini slučajeva zadovoljni, ali smatramo da uvijek može bolje - ističe dr. Đozo.
U 2022. godini zabilježen je povećan broj darivalaca za 7,4 posto, u odnosu na 2021. godinu, odnosno 3,3 posto, u odnosu na 2019. godinu, uzimajući u obzir dvije godine pandemije COVID-19 što je ujedno i pokazatelj da se svijest o darivanju razvija a iz godine u godinu povećava se i broj udruženja građana i sličnih organizacija koje se samoinicijativno organizuju i daruju krv.
- Mi imamo mladu populaciju koja daruje krv, starosne dobi od 18 do 35 godina, što je opet rezultat animiranja mladih ljudi u srednjim školama i fakultetima. Upravo su ti mladi ljudi oni koji će naslijediti naše višestruke darivaoce krvi, koji su dosad darivali krv 100 puta i više - naglašava.
Iz Zavoda pozivaju one koji žele organizovati akciju darivanja krvi (firma, udruženje i slično) da ih kontaktiraju na 033 567 335/337 ‘da bismo, putem zajedničke saradnje, promovisali davalaštvo krvi’.
- Darivanje krvi ne zahtijeva posebnu pripremu, ne škodi i nije opasno, za osobe od 18-65 godina, koji nemaju ozbiljnih akutnih i hroničnih problema. Čak i u doba pandemije i evo, vrijeme gripe, darivanje krvi nije opasno, uz odabir, i iskren i otvoren pristup svakog potencijalnog davaoca u komunikaciji sa osobljem Zavoda. Zahvaljujemo našim vjernim darivaocima krvi koji svakodnevno daruju krv i pomažu u liječenju oboljelih i povrijeđenih - kazala je za Fenu direktorica Zavoda za transfuzijsku medicinu FBiH Aida Đozo.
(FENA) D. V.
