prijava
SARAJEVO, 6. decembra (FENA) - Povodom promocije knjige "Zločini seksualnog zlostavljanja u Bosni i Hercegovini 1992-1995. u svijetlu teorije i prakse međunarodnog prava", Univerzitet u Sarajevu, Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava, saopćio je da su međunarodno-pravna teorija i praksa doživjele korjenite promjene kad je riječ o teškim povredama ljudskih prava kao što je seksualno zlostavljanje počinjeno u oružanim sukobima.
Normativno uređeni kao „povreda časti“, zločini seksualnog zlostavljanja činili su sve do 90-tih godina XX vijeka, s izuzetkom neznatnog pravnog učinka međunarodnih vojnih tribunala u Nirnbergu i Tokiju, dio nesankcionirane "ratničke prakse".
Obim zločina seksualnog zlostavljanja počinjenih tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu i njihov sistemski karakter ukazali su na svu slabost međunarodnopravnih instrumenata i bili jedan od ključnih razloga osnivanja Međunarodnog ad hoc krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju.
Provedeno empirijsko istraživanje u ovom radu pokazuje da je od 127 premeta koji se odnose na različite zločine počinjene na području Bosne i Hercegovine, 75 osoba procesuirano po osnovu individualne odgovornosti, između ostalog i za zločine seksualnog zlostavljanja.
Gotovo istovremeno, pred Međunarodnim sudom pravde, takođe sa sjedištem u Haagu, punih 14 godina odvijao se proces koji je Bosna i Hercegovina pokrenula protiv Srbije i Crne Gore zbog kršenja Konvencije o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida. Analiza ovog procesa pokazuje na koji način i u kom obimu je ovaj sud tretirao zločine seksualnog zlostavljanja po pitanju odgovornosti država.
Da li je međunarodno sudstvo uspjelo sagledati opseg kriminalnog fenomena i ulogu koji su ovi zločini imali tokom oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini (1992-1995)?
U ovom djelu se jasno artikuliraju problemi seksualnog nasilja u vrijeme oružanih sukoba i relevantna sudska praksa koja ih je tretirala u donosenim presudama u ovoj oblasti. Djelo je teorijski važno jer pokazuje razvoj međunarodnog prava u ovoj oblasti, a praktični značaj dobiva u istraživanjima usmjerenim na seksualne zločine, njihov pravni i sudski tretman u slučaju Bosne i Hercegovine. Knjiga je po svojoj koncepciji i metodologiji originalna, a napisana je jasnim akademskim stilom.
Knjiga "Zločini seksualnog zlostavljanja u Bosni i Hercegovini (1992-1995) u svjetlu teorije i prakse međunarodnog prava" nesumnjivo će biti korisna literatura istraživačima ljudskih prava u oružanim sukobima, seksualnih zločina počinjenih u Bosni i Hercegovini, pravnog i sudskog tretiranja ovih zločina u dosadašnjoj međunarodnoj i domaćoj sudskoj praksi, navela je recenzentkinja, prof. dr. Jasna Bakšić-Muftić.
(FENA) M. L.
