prijava
SARAJEVO, 8. jula (FENA) - Evropski parlament je 20. juna usvojio Rezoluciju 2019/2209 (INI) naslovljenu "Preporuka Evropskog parlamenta Vijeću, Komisiji i potpredsjedniku Komisije/visokom predstavniku EU za vanjska pitanja i sigurnosnu politiku za Program istočnog partnerstva prije samita u junu (2020. godine )", saopćeno je iz azerbejdžanske ambasade.
Rezolucije Evropskog parlamenta, koje odražavaju principijelni stav Evropske unije, još su jedna diplomatska pobjeda Azerbejdžana.
U preambuli trenutno usvojenog dokumenta citirana je Rezolucija Evropskog parlamenta 2009/2216 (INI), "Zahtjev za strategiju Evropske unije za Južni Kavkaz", usvojena 20. maja 2010. godine. U njemu su dva puta, u tačkama 8. i 10., teritorije koje zauzimaju armenske snage nazvane "okupirane". Upućivanjem na tu rezoluciju prije deset godina postavljeni su strogi okviri unutar kojih bi Evropski parlament trebao redefinirati i ponovno potvrditi svoje stajalište o sukobima na Južnom Kavkazu. U toj rezoluciji Evropski parlament nedvosmisleno je izrazio svoju potporu teritorijalnom integritetu triju zemalja u regiji, a da pritom nije spomenuo "pravo na samoopredjeljenje" kojim je upravljala armenska strana i time lišio armenskih komentatora prostor za proizvoljnu interpretaciju.
U novoj rezoluciji Evropskog parlamenta koja je usvojena 20. juna, ponovo se ne spominje "pravo na samoopredjeljenje". Vrijednost usvojene rezolucije je u tome što odražava rastuće razumijevanje svjetske zajednice o neprihvatljivosti primjene diferenciranog pristupa u postojećim homogenim sukobima. Današnja rezolucija označava očigledan trend udaljavanja svjetske zajednice od dualizma u njenom pristupu sukobima slične prirode. Iako tačka (b r) dokumenta govori o podršci naporima OSCE Minske grupe, bez navođenja amorfnog popisa tri načela koja armenci preferiraju, ona naglašava potrebu za rješavanjem sukoba na temelju međunarodnog prava koji su odraženi u Statutu UN i Helsinškom završnom aktu. 1975.
Prvi dio tačke govori o tome da su "neovisnost, suverenitet i teritorijalni integritet zemalja Istočnog partnerstva još uvijek narušeni neriješenim regionalnim sukobima, vanjskom agresijom i stalnom okupacijom nekih od tih zemalja ...".
I u drugom dijelu naziva se treća zemlja, ali to je učinjeno na vrlo elegantan i suptilan način, iz čega se jasno vidi da u prvom dijelu, pored te imenovane zemlje, govorimo o Armeniji: "u većini tih sukoba" treća zemlja, prema mišljenju evropskih parlamentaraca, ima "negativnu ulogu". Nećemo ovdje ponavljati koja se država naziva trećom zemljom, posebno jer oni koji to žele mogu odrediti iz teksta rezolucije.
Evropski parlament je u elegantnom obliku i bez spominjanja imena definirao Armeniju kao državu koja je izvršila stranu agresiju i okupirala stranu teritoriju. U tome je ljepota diplomatskog jezika - ne nazivati imenom, već konstruirati razgovor tako da metode isključenja vode sugovornika u tačno ono o čemu ne govorite otvoreno, već u potpunosti prenijeti poruku primatelju.
U ovoj tački preambule rezolucije postoji još jedan zanimljivi momenat. Govoreći o negativnim posljedicama vanjske agresije i okupacije, Evropski parlament navodi "podrivanje ljudskih prava". Evropski parlament je u svojoj rezoluciji od 20. juna zapravo odbacio pokušaje jerevanskih "liberala" da spekuliraju u vezi sa pitanjem o ljudskim pravima, aludirajući na to da agresija i okupacija krše ljudska prava, prije svega, žrtava ove okupacije - izbjeglica i interno raseljenih osoba.
Tačka (b o) sadrži poziv za trenutno povlačenje stranih trupa sa svih okupiranih teritorija. Ova se točka odnosi na sve zemlje članice "Istočnog partnerstva" na čijim su teritorijama raspoređene okupatorske snage, a u skladu s tim, i na Azerbejdžan, čiju je teritoriju okupirala Armenija.
Još jedan novi element u rezoluciji Evropskog parlamenta je podrška Evropske unije suverenitetu, teritorijalnom integritetu i političkoj neovisnosti zemalja članica Istočnog partnerstva "unutar granica priznatih na međunarodnoj razini" (tačka b m). Izraz u rezoluciji Evropskog parlamenta, koji precizno određuje što Evropska unija klasificira kao "teritorijalni integritet", odbacuje takve nagađanja i konačno stavlja tačku na to pitanje. EU, govoreći o svojoj potpori teritorijalnom integritetu Azerbejdžana, podrazumjeva istu unutar međunarodno priznatih granica, to jest zajedno s regijom Nagorno-Karabah - to je vrlo jasna poruka Europskog parlamenta Jerevanu i sada se to odražava u točki (b m) usvojene rezolucije.
Možda je najveća senzacija "podrška [Evropske unije] naporima [država] da u potpunosti sprovedu te principe" što je uključeno u istu tačku rezolucije. Po prvi put, EU nije samo otvoreno priznala puno pravo država da silom osiguraju svoj suverenitet, teritorijalni integritet unutar međunarodno priznatih granica, kao ni svoju političku neovisnost, nego je i podržala ta nastojanja.
A podrška Evropske unije žrtvama agresije i okupacije da uspostavi svoj teritorijalni integritet još je jedna poruka Jerevanu - da je upotreba sile nezakonita ne od 1994., već od prvog neovlaštenog prelaska oružja preko armensko-azerbejdžanske državne granice. A, ako se isto oružje ne povuče dobrovoljno do početnih položaja, tj. vrati u okvire državnih granica, a u skladu sa zahtjevom iz tačke (b o) rezolucije, tada okupirana zemlja ima pravo osigurati svoj integritet silom, što je prepoznala i već od danas podržava Evropska unija.
Spomenuta rezolucija Evropskog parlamenta postala je izraz konsolidiranog stava Evropske unije u vezi s dugotrajnim višedecenijskim sukobima u zemljama-sudionicama "Istočnog partnerstva".
(FENA) F. F.
